herb

Przegląd informacji lokalnych:

  • Sorry... Feed deactivated!

Historia

Nieborów został założony na przełomie XVII i XVIII w. na tzw. „surowym korzeniu” czyli po uprzednim wykarczowaniu lasu. Pierwsza wzmianka o Nieborowie pojawiła się w dokumencie zwanym: REJESTR KRÓW ŻELAZNYCH z roku 1703. Założycielem osady Nieborów był Kasper Aleksander Nieborowski – podczaszy gostyński herbu Prawdzic. Rodzina Nieborowskich wywodziła się z Wielkopolski. Kasper Nieborowski na przełomie lat 60 i 70 XVII w. kupił od Wapowskich: Hyżne oraz Dylągówkę. W celu podniesienia dochodu z nowozakupionych wsi zbudował cztery folwarki: w Hyżnem, Dylągówce, w miejscu nieopodal Moszczonek i Bazarach. Wraz z budową nowego folwarku obok Moszczonek wykarczowano las, gdzie następnie wystawiono kilka wiejskich chat. Tak powstała nowa osada – Nieborów. Swoją nazwę zawdzięcza założycielowi i pierwszemu właścicielowi - Nieborowskiemu. W następnych latach powstał w Nieborowie browar, gorzelnia i karczma.

Nieborowscy wielce zasłużyli się dla parafii hyżneńskiej. W 1713 roku ufundowali boczny ołtarz i obraz Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. Wspomagali budowę nowego Kościoła w Hyżnem (1727-39). Byli fundatorami domu dla ubogich z gruntem, sprzężajem i inwentarzem. Zofia Nieborowska założyła Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny.

Okres kiedy właścicielami Nieborowa była rodzina Nieborowskich to czas szybkiego rozwoju wsi. Został on przerwany śmiercią ostatniego przedstawiciela tutejszego rodu Nieborowskich w 1785 roku.

W 1785 roku Nieborów wraz z Hyżnem i Dylągówką został zakupiony przez Jana Jędrzejowicza. Rodzina Jędrzejowiczów cieszyła się autorytetem wśród chłopów czego potwierdzeniem jest fakt, że nie spotkała ich krzywda podczas rabacji galicyjskiej. Nieborów pozostał własnością tego rodu do 1911 roku. Wtedy to tereny Hyżnego i Nieborowa kupił notariusz z Rzeszowa Tadeusz Stanisz. Sprzedał je w 1917 roku hr. Konstantemu Dzieduszyckiemu.

Po odzyskaniu niepodległości wzrosło zainteresowanie walorami Nieborowa. Doceniono malownicze położenie miejscowości, odkryto i zagospodarowano źródła wód leczniczych w Nieborowie Małym i Zapadach. Wybudowano tam drewniane domy wczasowe. Nieborów stał się lokalnym uzdrowiskiem. W 1927 roku z pieniędzy gromadzkich i darowizn mieszkańców została wybudowana szkoła powszechna. Czynna była do 1972 roku, kiedy to został oddany do użytku nowy budynek Szkoły Podstawowej w Hyżnem. Od tego czasu nieborowskie dzieci i młodzież uczą się w hyżneńskiej szkole.

Wybuch II wojny światowej załamał rozwój Nieborowa. Mieszkańcy nie byli jednak bierni wobec okupanta. Włączyli się w struktury SZP, przemianowanej na ZWZ, a następnie AK, jak również BCh. Doskonałe walory terenowe, obszerne kompleksy leśne sprzyjały prowadzeniu walki partyzanckiej.

Okres powojenny to czas odbudowy wsi. Powoli zwiększał się poziom życia mieszkańców Nieborowa. Większość z nich nadal trudniła się rolnictwem, jednak część znalazła zatrudnienie w zakładach w Rzeszowie. Dzieci uczyły się w czteroklasowej szkole w Nieborowie, dalszą naukę kontynuowały w Hyżnem. Coraz więcej młodzieży zdobywało wykształcenie zawodowe w Rzeszowie. Przy dużym udziale mieszkańców wybudowano drogę łączącą Nieborów z trasą Rzeszów-Dynów (dzisiejsza 878). Na początku lat sześćdziesiątych zelektryfikowano wieś. Odrestaurowano pensjonat zdrojowy w Nieborowie Małym, który funkcjonował jako ośrodek wypoczynkowo-kolonijny dla dzieci i młodzieży do 1973 roku. Od tego czasu stał niezagospodarowany (spłonął w 2000 roku). Wybudowano również nowoczesny ośrodek wypoczynkowy do którego przyjeżdżali m. in. rzeszowscy sportowcy. W latach osiemdziesiątych budynek ten wydzierżawił Dom Opieki Społecznej w Rzeszowie, tworząc w ten sposób filię tejże instytucji. Końcem lat siedemdziesiątych w Nieborowie funkcjonował wyciąg narciarski o długości ok. 400-u metrów. Mieszkańcy Nieborowa za przykładem parafian z Grzegorzówki i Dylągówki pragnęli mieć swój Kościół. Z inicjatywy nieborowskiego społeczeństwa oraz pomocy ks. proboszcza Tadeusza Ciska wybudowano kaplicę dojazdową pod wezwaniem Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych. Konsekracji dokonał ks. abp Ignacy Tokarczuk w 1988 roku.

Na początku lat dziewięćdziesiątych dla całej Doliny Strugu w tym i dla mieszkańców Nieborowa uruchomiono lokalną spółdzielnie telefoniczną. Doprowadzono do wsi gaz ziemny. Władze gminne jednak coraz bardziej zapominały o Nieborowie. Stało się to przyczyną secesji od Hyżnego. W roku 1997 z inicjatywy mieszkańców utworzono sołectwo Nieborów. Następnie została założona Ochotnicza Straż Pożarna. Wyremontowano budynek starej szkoły, gdzie obecnie odbywają się zebrania wiejskie i mieści się Klub Strażaka. Założono Koło Gospodyń Wiejskich i Koło Młodzieżowe przy OSP. Doprowadzony został wodociąg, wykonano oświetlenie (na razie w Nieborowie Dużym), remontuje się stopniowo drogi. To wszystko sprawia, że coraz szybciej Nieborów staje się atrakcyjną wsią. Świadczy o tym fakt, że coraz więcej ludzi docenia tutejsze walory przyrodnicze, położenie wsi i wybiera Nieborów na miejsce swego zamieszkania.

Bibliografia:
  • Grygiel J. , Hyżne, Rzeszów 1972
  • Mierzwa J. , Sanktuarimu Matki Bożej Łaskawej w Hyżnem, Korczyna 1999
  • Mikroregion Dolina Strug Przewodnik historyczno-krajoznawczy: Tyczyn, Chmielnik, Hyżne, Błażowa, Tyczyn 1995
  • Pastuszczak J., W gminie Hyżne, Krosno 2002
  • Archiwa Diecezji Przemyskiej, Przemyśl 2006
Miejsce na twoją reklamę [660 x 100 px]